Marco van Basten: Món quà Chúa tặng, Chúa lại đòi…

Marco van Basten được ví như món quà mà Chúa gửi xuống cho bóng đá Hà Lan để giải cơn khát danh hiệu của họ rồi đòi lại quá sớm…

Phòng truyền thống của bóng đá Hà Lan không có một chiếc cúp nào ở thập niên 1970, dù đó là giai đoạn “bóng đá tổng lực” được khai sinh. Điều đó được ví như tội ác lớn nhất trong lịch sử bóng đá.

Với vai trò dẫn dắt của một tài năng vô song là Johan Cruyff, Hà Lan đã lọt vào đến trận chung kết của 2 kỳ World Cup 1974 và 1978, cũng như tiến tới bán kết Euro 1978. Nhưng bất chấp việc đã tới rất gần, Đội bóng Da cam đều nhận về thất bại. Vì thế, chẳng có gì để minh chứng là bóng đá tổng lực là thứ bóng đá hay nhất trong lịch sử lừng lẫy của môn thể thào này.

Phải chăng họ bị nguyền rủa? Nghĩa là chẳng bao giờ chạm được tới?

Nhưng dù chuyện gì đã xảy ra, CĐV Hà Lan biết rằng, sẽ cần một điều gì đó đặc biệt để biến nỗ lực của những người hùng của họ thành chiến quả thành công chứ không chỉ là thứ bóng đá mang tính giải trí.

Và cuối cùng, điều đó đến cùng Marco van Basten.

Sau những năm đầu đời chơi bóng ở các CLB địa phương (Utrecht), Van Basten đầu quân cho gã khổng lồ của bóng đá Hà Lan là Ajax Amsterdam năm 1981, khi 16 tuổi. Trước đó, người Anh Stanley bị CLB từ chối.

Nhưng phải đến tháng 4/1982, chàng thiếu niên mới có trận ra mắt, vào thay chính Johan Cruyfff. Cậu ghi bàn, tất nhiên. Một dấu hiệu cho những điều sắp đến…

Chỉ vài năm, Van Basten nhanh chóng biến mình thành một trong những cầu thủ vĩ đại nhất trong thời đại của mình (4 mùa giải liên tiếp là Vua phá lưới ở Hà Lan). Nhờ đó, chân sút sinh năm 1964 kiếm cho mình tấm vé tới Italia, đầu quân cho AC Milan năm 1987.

Với Van Basten, Rossoneri đã sở hữu một trong những tiền đạo toàn diện nhất thế giới.

Một tiền đạo có thể làm được tất cả mọi việc. Ông có sự đĩnh đạc, duyên dáng và thanh lịch đáng kinh ngạc khi lướt trên sân cỏ với trái bóng trong chân. Vóc dáng ấn tượng cho phép ông thực hiện những kỹ thuật nhào lộn phi thường.

Nhưng những bước chân nhanh nhẹn và thanh nhã không có nghĩa là Van Basten yếu đuối. Ông là một chân sút to cao, được xây dựng đủ hoàn thiện để sẵn sàng tranh chấp với bất kỳ trung vệ mạnh mẽ nào trong cuộc chơi.

Ông trở nên nổi tiếng với thành tích ghi bàn xuất sắc, nhưng chính chất lượng trong những pha dứt điểm khiến ông trở nên đặc biệt. Van Basten có thể dứt điểm ở mọi góc độ, biến cơ thể mình thành đủ loại hình dạng và góc độ để tìm đến mành lưới.

Tốc độ, sức mạnh, sự tinh tế và cả khía cạnh tàn nhẫn – Van Basten có tất cả.

Tương tự như khởi đầu tại Ajax, Van Basten giúp AC Milan vô địch Serie A sau 8 năm chờ đợi, dù chỉ ra sân 11 trận. Mùa giải của ông không trọn vẹn vì chấn thương mắt cá, kéo theo mối lo về hy vọng của chính bản thân và đội tuyển Hà Lan trước kỳ Euro 1988.

Chân sút của AC Milan chỉ kịp bình phục để trở lại trên ghế dự bị ở trận ra quân của Hà Lan, gặp Liên Xô. Đó là một thất bại (0-1) gây sốc. Ngôi sao được kỳ vọng chỉ vào sân trong 30 phút nhưng với thể trạng và phong độ còn ở đâu đó ngoài kia, Van Basten không thể tạo ra điều gì đặc biệt.

Tuy nhiên, tất cả thay đổi ở lượt đấu tiếp theo, Hà Lan đối đầu đối thủ được đánh giá là khó khăn nhất tại vòng bảng và cũng đang hướng đến điểm số đầu tiên – Anh.

Nhưng trong những bài học của Tam Sư có vẻ như đã không đề cập tới bùa hộ mệnh của Hà Lan. Van Basten lập cú hat-trick không thể tin được, với cách ghi 3 bàn thắng là sự khẳng định về những kỹ năng đầy mê hoặc và khả năng không giới hạn.

Ở pha đầu tiên, nhận bóng trong tư thế quay lưng về khung thành, chỉ một động tác vặn người đã loại bỏ hậu vệ theo kèm trước lúc dứt điểm đủ khó để hạ Peter Shilton. Ruud Gullit sau đó có pha kiến tạo thứ hai để Van Basten dứt điểm chân trái với độ chính xác đầy chết chóc.

Bàn thắng thứ ba chứng minh khả năng chớp thời cơ, với cú volley cận thành, làm tan vỡ những trái tim sư tử…

Cơn lốc da cam tái sinh sau cú trượt chân đầu tiên và sau đó, họ vượt qua CH Ailen nhờ bàn thắng muộn để “book” vé vào bán kết.

Nhưng ai có thể cản được họ đến chung kết? Không ai khác ngoài đội chủ nhà và là nhà vô địch thế giới 1974 – Tây Đức.

Người Đức có bàn thắng dẫn trước nhờ quả đá 11m, nhưng chính Van Basten kiếm lại cho đội nhà một tình huống tương tự để Ronald Koeman gỡ hòa khi trận đấu còn 15 phút. Trận đấu dường như sẽ phải đá hiệp phụ thì 2 phút trước khi hết giờ, một nỗ lực đuổi bóng và chuồi chân dứt điểm tuyệt vời của Van Basten đã ghi bàn thắng quyết định.

Một nỗ lực đưa Hà Lan vào chung kết, nơi những người hùng của họ đem tới những điều tuyệt vời nhất.

Tái đấu Liên Xô, đội đã thắng ở vòng bảng, Hà Lan không để cho một cú sốc nào xảy ra nữa. Van Basten là người kiến tạo cho đội trưởng Gullit ghi bàn mở tỷ số bằng một cú đánh đầu dũng mãnh sau nửa giờ thi đấu.

Nhưng pha bóng đỉnh cao nhất xuất hiện ở phút 54. Một đường tạt sâu và xa ra sát vạch vòng cấm địa, nơi Van Basten chờ sẵn. Trong khi cả thế giới chờ một pha khống chế bóng hoặc nhả lại cho tuyến giữa thì Van Basten lập tức thực hiện cú volley ở góc hẹp. Bóng đi vòng qua thủ môn và cuộn xuống, găm thẳng vào lưới. Phần còn lại là sự tận hưởng.

Đó là một trong những khoảnh khắc vĩ đại nhất trong lịch sử thể thao và nó đủ giúp Hà Lan giải cơn khát danh hiệu.

Năm đó, Van Basten giành Quả bóng vàng vì những dấu ấn của mình. 12 tháng sau, vẫn là danh hiệu đó bên mình sau mùa giải xuất sắc cùng Milan.

Nốt trầm đến ở mùa 1990/91, khi Van Basten bất đồng với HLV Arigo Sacchi. Ông chủ Silvio Berlusconi sa thải HLV và bổ nhiệm Fabio Capello, Van Basten lại thăng hoa với 25 bàn thắng, để cùng năm nhận 2 giải Quả bóng vàng – người thứ ba sau Johan Cruyff và Michel Platini 3 lần chiến thắng, và Cầu thủ xuất sắc nhất năm của FIFA.

Nhưng rồi, chấn thương mắt cá đã không thể kéo dài hơn sự nghiệp của Van Basten sau những ca phẫu thuật liên tiếp và nghỉ thi đấu khá lâu. Tháng 8/1995, ông tuyên bố giải nghệ, kết thúc hành trình ở Italia với 3 Scudetto, 2 Champions League, 2 Siêu cúp Italia, 1 Siêu cúp châu Âu và 2 Cúp Liên lục địa.

Một kết thúc tàn khốc cho sự nghiệp lẫy lừng mà người Hà Lan không bao giờ quên, nhất là khi từ 1988 đến giờ vẫn chưa có thêm bất kỳ danh hiệu nào.